Protokolde Genel Nezaket Kuralları Ve Davranış Usulleri
Yaşantımızda dikkat edilecek önemli nezaket kuralları ve davranış usulleri bulunmaktadır. Bilinmelidir ki insanlar bu toplumda ancak davranışlarının uygun ve doğru bulunduğu toplumlar tarafından benimsenir ve saygı görürler.
? Otobüsten, vapurdan. Trenden inerken bayanların İhtiyacı oldu hallerde,
? Restoranda, masa gösterecek İlgili olmadığı hallerde,
? Sinema ve tiyatroya girerken teşrifatçı olmadığı hallerde,
? Tiyatro ve sinemadan çıkarken,
? Kalabalıkta yol açmak gerektiği hallerde,
? Cumhurbaşkanı resepsiyonu kabul hattında İlerlerken,
? Asansörden çıkarken,
? Merdiven veya elektrikli merdivenlerden inerken,
? Dar merdivenlerde ve yollarda yürürken, erkekler önden gider.
? Teşrifatçının olduğu sinema, tiyatro ve her türlü merdivenle yukarı çıkarken, metro, tünel, asansör, otobüs, tren, uçak, tramvaya binerken bayanlar önden gider. ? Bayana eşlik eden, kapıyı bayan için açmalı ve girince kapamalıdır. Eğer bayan daha önce davranıp kapıyı açmışsa, onun girmesi İçin kapıyı tutmalı ve girdikten sonra da kapamalıdır. ? Otobüse binerken erkek önce bayanı bindirir, sonra kendi biner, inerken önce erkek İner, bayanın inmesine yardım eder.
? Otobüs, tren, tramvay, vapur, uçak vs. inmek için yardım edilmesi gereken durumlarda hanıma el uzatılmalıdır. Uzatılan el bir kaza hali hariç, hanımın kolu altına götürülmemelidir. EI uzatmak için yardım edilmesi gereken hallerin tayininde, hanımın eğilimi de göz önünde bulundurulmalıdır (Bazı hanımlar elini vermek istemeyebilir).
? Yolda yürürken genç yaşlının, kıdemsiz kıdemlinin, erkek bayanın solunda yürümelidir.
? Bir bayanla beraber yürürken, erkek onun caddeye yakın tarafından yürümelidir.
? Merdivenleri kullanırken erkek bayanın iç tarafta olmasına dikkat etmelidir.
? İki bayanla giden tek erkek solda yürür öteki bay, tek bayanı aralarına alırlar.
? Kapı açıldığında karşılaşma halinde yol girenin değil, çıkanındır.
? Çocuklu, hasta, yaşlı bayan ve erkeğe otobüste ve tramvayda yer verilmelidir.
? Bir restoranda, yemekli toplantıda veya eğlencede, başlangıçta yapılan “yemek müziğiyle dans edilmemeli, yemek müziğin sonunda başlayacak olan dans müzik beklenmelidir.
? Cenazelerde, cami avlusunda, ölenin yakınlarına baş sağlığı dilenir, ailenin üzüntüsüne iştirak edilir, beklerken yüksek sesle konuşulmaz, gülünmez ve cenaze töreni bitince aileye tekrar başsağlığı dilenerek ayrılınır .
? Büyüklerin yanında / önünde parmak çıtlatmak ayıptır.
? Toplantılarda tükenmez kalemlerin saplarıyla oynayıp ”çıt, çıt” sesi çıkarmak başkalarını rahatsız eder.
? Tırnak makası sadece yalnızken kullanılır.
? Genel bir kural olarak, her olayı büyük başlatır, büyük bitirir. Örneğin, yemeğe başlama ve bitirme, içkiye başlama, büfeden yemek alma vb.
? Yüzme havuzuna girmeden önce ayaklar temiz suya sokularak temizlenmelidir. Keza saç kıllarının dökülmemesi için havuzlarda” başa kep takılması istenebilir, bazı havuzlarda mecburidir.
? Saunadan önce duşa girilmelidir.
? Herkese açık duşlarda uzun zaman kalınmamalıdır.
? Plaj, sauna, duş, tuvalet, spor salonları gibi umuma açık yerlerde, ”nasıl bulduysan öyle bırak? kuralına uyumak son derece önemli bir husustur.
? Evlerde veya ikametgâhlardaki davetlerde yemeğin sonuna doğru, ev sahibi kendilerini ona göre etmek için aşçılarını yemek salonuna getirerek, yaptıkları güzel yemeklerinden ötürü alkışlanmalarını talep ettiğinde, buna iştirak edilir.
? Bir eğlencede, bir restoranda masanıza yaklaşarak size şarkı söyleyen sanatçıyı hafifçe alkışlamak ve iltifat etmek centilmenliğin bir gereğidir.
? Bir konuda bir kez özür dilenerek konu fazla uzatılmamalıdır.
? Küçük büyüğe başarı dileğinde bulunmaz. Başarı dileği büyükten küçüğe olur.
? Hava yağışlı olsun veya olmasın, kapalı bir alana girerken eğer paspas konulmuşsa ayaklar hafifçe silinmelidir.
? İlaç elden verilmez.
? Başkaları ile konuşurken eşinizi, çocuklarınızı, onların kabiliyetlerini ne kadar çalışkan olduklarını ve sorunlarımızı devamlı olarak methetmek başkalarım sıkabilir.
? Bir dostunuzla konuşurken, onun yanında olan ve sizin tam olarak tanımadığımız bir kimse hakkında dostunuza ”kızımız mı, ablanız mı anneniz mi” şeklinde ifadeler kullanılmamalıdır. Zira özellikle bayanların tipleri, giyimleri, tarzları ile yaşlarını tam olarak tahmin etmek mümkün olmadığından her an mahcubiyet mümkün olabilir.
? İnsanlarla konuşurken onların yüzlerine gereğinden fazla yanaşmak ve nefesi yüzlerine doğru vererek konuşmak uygun değildir. Ağızdan çıkan sözler direkt olarak yüze değil, belirli bir açıyla çıkarak konuşulması daha uygundur . Aksi takdirde nefesinizi yüzünde hisseden insanların, sizden uzaklaştıklarını fark edeceksiniz.
? Bayanlara karşı son derece saygılı ve nazik olunmalıdır. Bir bayan elinden bir şey düşünce, hemen alıp kendisine vermek gerekir.
? Hasta ve sakatların her yerde önceliği vardır.
? İki normal insan bir kapıdan içeri girerken veya çıkarken birbirlerine yol ikram ettiklerinde çok ısrarlı olunmamalı, ikinci davet kabul edilerek öne geçilmelidir.
? Erkeklerin kadınları bekletmeleri nazik bir davranış değildir.
? Bir toplantıda kürsüde konuşmacı olarak bulunduğunuzda, su içmek ihtiyacı doğarsa su bardağını alıp çok hafif dönerek içmek daha görgülü bir davranıştır. Öksürüldüğünde ”affedersiniz” denilmelidir. Mikrofona öksürülmemeli hafif yan dönülmelidir.
? Esnemek sıkıldığını gösterir .
? Hapşırırken mutlaka yan dönmek ve yetişirse mendili ağza götürmek gerekir. Bir toplantıda çok yüksek makam sahibi hapşırdığında astın kendisine ”çok yaşa” vb. deyimler kullanması yakışık almaz.
? Genel yerlerde gazete, çarşaf gibi açılmaz.
? Sandalyenin kenarına oturma, sandalye ile sallanma ve diğer sandalyeye kolunu atma gibi davranışlar yakışık almayan davranışlardır.
? üç kişilik bir kanepede iki kişi oturacaksa, sağ taraf büyüğe aittir.
? Ayak ayaküstüne atarken bilek dizin üstüne konulmamalıdır.
? Burun çekilmemeli, mendille dahi olsa karıştırılmamalıdır. Burun silerken, aksırırken, hıçkırırken, öksürürken dikkat çekmemeye özen gösterilmemelidir.
? Burnu silerken bir burun deliği kapanır, hafif yan dönülür, sildikten sonra mendile bakılmaz, muayene edilmez. ? Kulaklar karıştırılmamalıdır.
? Mendil sol cepte katlanmış olarak durur, lüzumunu kadar açılır, bayrak gibi sallanmaz. ? Çok fazla terleyen şahıslar bunun bilincinde olmalıdır ve başkalarını rahatsız etmemek için, gerek ağızdan, gerekse haricen, ter ve koku giderici maddeler kullanmalıdır.
? Bayanlar, baylara, yaşlılar gençlere karşı öncelik alır.
? Hasta ve sakat kimselere ayrıcalıklı muamele yapmak bir görevdir.
? Bir büyüğün veya bayanın düşürdüğü eşyayı kaldırmak bir nezaket gereğidir.
? Evin misafiri daima ev halkına tercih edilir.
? Bir kimsenin düşüncelerinde yanıldığım, hareketlerinin hatalı olduğunu, açık bir şekilde yüzüne vururcasına söylemek nezaket ve terbiyeye aykırıdır.
? Kimseyi gereksiz iltifatlara boğmamalıdır
. ? Elinden geldiği kadar uğraştığı halde başarı kazanamayan insanı azarlamamak gerekir
? Özellikle konuşurken hiç kimseye arka dönülmemelidir.
? Gülünç bir fıkra veya nükte anlattığımızda kendiniz gülmeyin.
? Toplu yerlerde saç taramak uygun değildir.
? Merdivenlerde rastlanan bayanlara merdivenin geniş kısmı, basamaklar aynı ölçüde ise, merdivenin korkuluk kısmı verilmelidir.
? Büyüklerin ve bayanları paltosunu tutarak her zaman ince bir davranış olarak kabul edilir Çörçil, ziyaretine gelen bir dostunun, giderken paltosunu tutmak istemiş, fakat dostu utangaçlık duygusu ve nezaketle giymemekte ısrar ediyormuş. Nihayet Çörçil dayanamamış ve palto elinde olarak, ?Dostum giyeceksen giy, ben senin hizmetçin değilim” demiş. Bu ince nükte bir devlet adamının bile palto tutmakta ne derece tabii davrandığını ve bunu bir hizmet olarak kabul etmekle beraber hizmetçilik saymadığını göstermektedir.
? Bir erkek bir bayanın koluna girmez. ? Ayak ayak üstüne atılmasının geleneklerimize uygun olmadığı bilinmektedir. Aile büyüklerimiz ve üstün saygınlık uyandıran kişiler karşısında erkekler, ayak ayak üstüne atmamakla olumlu bir davranış içinde bulunurlar. Ancak bu konunun abartılmadan, özellikle hanımlara serbestlik tanınarak ve kişilerin genelde kendi zarafetlerinden kendilerinin sorumlu olacakları biçimde ele alınması daha doğru bir yaklaşımdır. ? Yüksek düzeyde törensel ya da özel kabullerde: Kabul edilen kişinin, kapıdan girişte bir an durarak, hafif bir baş eğmesiyle selamladıktan sonra ilerlemesi ve kabul edene bir metre kadar mesafede durması beklenir. Bundan sonra el uzatma ve diğer ayrıntılar, kabul eden tarafça önerilir. Törensel sayılacak nitelikte, tek başına kabul edilen kişinin salondan ayrılışında, kapıya kadar geldikten sonra kabul edene dönerek, başı ile hafifçe selamlaması ve bundan sonra salondan çıkması kendisi yönünden de saygılı bir davranıştır.
? Görüşme talebi ve buna verilecek karşılık: Sosyal yaşamda görüşme, ya da ziyarette bulunma istekleri genelde ikiye ayrılır : İş ya da belirli bir konu üzerinde görüşme veya sadece nezaket ziyareti. İstekte bulunanların amaçlarını açık bir şekilde belirtmeleri gerekir. İsteğe karşılık verme durumunda olanların da, bu hafta olamayacak gibi bir yanıtla yetinemeyeceklerinin bilinmesi, bir hafta sonra da olsa kendiliklerinden bir gün ve saat önermeleri gereklidir. Görüşme ya da ziyaret için gelenlerin, nezaket ziyaret yeri için 15 dakika, diğer görüşmeler için de yarım saat öngörüldüğünü göz önünde tutarak, bu sürelere uymaları ve zamanında ayrılmak için kendiliklerinden izin istemeleri saygılı bir davranıştır.
? Sosyal yaşamda yeni tanıştığımız, kişiliğine saygı duyduğumuz bir kişi ya da çift ile ilişkilerimizi nasıl geliştirebiliriz? Kısaca çevremizi genişletmek için nasıl bir davranış içinde olmamız önerilir? Sosyal yaşamda herkesin çevresini genişletmek için olumlu olması doğal karşılanır. Ancak insan ilişkilerinin geliştirilmesinin, iki tara karşılıklı istekli olmasına bağlı bulunduğu unutulmamalıdır. Bu bakımdan tek taraflı, fazla istekli ve ısrarlı görmesi yadırganır ve ayrıca onurlu bir davranış da say sonucu da iyi olmaz. Bu konuda yavaş ve özenle davranıp ileride çıkacak vesilelerden yararlanmak uygun olmaz Bir süre sonra evinizde düzenlemeyi, düşündüğünüz yemeğe onları da davet etmeniz, ailece tanışıklığınızı gidermeniz ilişkileriniz açısından olumlu sonuçlar getirecek.
? Sosyal yaşam ilişkilerinde gaf niteliğinde yanlış davranışta bulunan kişi bunu nasıl düzeltmelidir? Yanlışı diğer bir yanlışla düzeltmeye çalışırken, bütün kötü duruma düşmemek için tek yol hemen özür dilemektir. Yerine göre sözlü özürden sonra, mektupla dilemek yerinde ve saygılı bir davranıştır.
? Bir erkeğin, etrafını neşelendirmek için fazlacı yapması nasıl karşılanır? Neşeli olmak bir görünümdür. Ancak şaka, aile ve yakın dost ilişkileri arasında doğal karşılanır. Taklit ise, herkesin yaşam boyunca bu hüneri, sanatçılarına bırakmaları en doğru davranıştır.
? Yanlış bir davranışta bulunmadığımız halde, halde yersiz olarak aşırı ve sürekli eleştiride bulunanlara ne yapmalı? Onları affedin. Affedemiyorsanız, unutun gitsin.
? Hoşgörülük, terbiye ve nezaketin temelidir. Olur olmaz şeylere sinirlenerek dosta, yabancıya çatmak, ders \vermeye çalışmak nezaketle bağdaşmaz.
? Kalabalık insan gruplarının bulunduğu yerlerde tartışmalara neden olacak din, politika, mezhep, ırk} üzerinde yüksek sesle tartışma yapılmamalıdır.
? Sahte jestlerden ve sahte görünüşten sakınmak gereklidir. Zira hemen anlaşılır. ? Birisinin özel işleri ve hallerini başkalarına anlatmak nezaketsizliktir.
- Genel
- Yorumlar(0)