AĞIZ VE DİŞ BAKIMI İLE SAĞLIĞI
Dişler, sindirim sisteminin başında besinlerin ufalanıp parçalanmasına, koparılmasına
Yardım ederler. Kendini çevreleyen destek dokularını korur ve gelişmelerini sağlar.
Diş ve diş eti hastalıkları ülkemizde ve dünyada en önemli sağlık sorunları arasındadır. Ağızdaki
olumsuzluklar diş sağlığının bozulmasına, sindirimin olumsuz etkilenmesine yol açar. Dişlerin besinlerin parçalanması, öğütülmesi görevlerinin yanı sıra konuşmada ve görünümümüzde önemli etkileri vardır. Konuşmayı ve seslerin doğru bir şekilde çıkmasını sağlayan dişler, estetik olarak yüzle bir bütünlük içindedirler. Dişleri eksilmiş kişilerin bazı sesleri çıkarabilmeleri zorlaşır,Ağız ve diş sağlığında en önemli iki hastalık; diş çürükleri ve diş eti iltihaplanmalarıdır. Diş sağlığının bozulması vücuttaki diğer organları da etkileyebilir. Dişler neredeyse bütün sistemleri olumsuz etkileyerek kalp, böbrek, eklemler vb. yapılarda önemli sağlık sorunlarına yol açabilen enfeksiyonlara sebep olabilirler. Ağız ve dişlerin görevlerini tam olarak yapabilmeleri durumu “ağız ve diş sağlığı”nın varlığını gösterir. Dişler düzenli olarak fırçalanır ve bakımlarına özen gösterilirse, diş çürüğü ve diş eti hastalıkları oluşmaz. Diş çürüğü, dişte oyuklar yaparak dişin yapısını bozan ve kendi kendine iyileşmeyen bir hastalıktır. Çalışma alanı müşteriyle birebir karşılaşmayı gerektiren hizmet personelinin ağız ve diş bakımı ve sağlığını çok fazla önem vermesi gerekir.
Uygun Diş Fırçası ve Macununun Seçilmesi
Gerek diş fırçası ve gerekse diş macunun seçimi yapılırken onaylanmış ve diş hekiminin tavsiye ettiği ürünleri satın almaya özen göstermeliyiz.
· Diş fırçası satın alırken,
· Diş fırçanızı en fazla 6 ayda bir değiştiriniz. (Diş fırçanızın bozulduğunu kıl demetlerinin birbirinden ayrılmasından, dağılmasından, sağa sola eğilmesinden kolayca anlayabilirsiniz.)
· Ağzın ulaşılması zor yüzeylerine erişmemize yardımcı olacak şekilde tasarlanmış kıllara sahip olmasına dikkat ediniz.
· Diş fırçasının başlığının büyük olmamasına dikkat ediniz.(Ağız içinde kolay hareket edebilmesi için.
· Diş ve diş etlerinizi zedelemeyecek yumuşaklıktaki kıllı diş fırçalarını satın alınız. En uygun olanı naylon ve orta sertlikteki fırçalardır.Sert kıllı fırçalar diş minelerine zarar verebilir.
· Islakken bile kaymayan, rahatça kavranabilen saplı diş fırçalarını seçiniz.
· Eğer mekanik (elektrikli-şarjlı- pilli) bir diş fırçası satın alacaksanız;
· ileri geri ve sağa sola hareket teknolojisi ile çalışan diş fırçaları tercih ediniz.
Çünkü bu tip diş fırçaları bakteri plağını temizlemede ve diş iltihabını azaltmada manuel diş fırçalarından hem kısa sürede hem de uzun vadede daha etkili olurlar.
Diş macunu seçiminde,
· Ağız yapısı diştaşı oluşumuna yatkın olan kişiler tartar önleyici özellikte diş
macunu seçmeye dikkat edilmelidir.
· Ağız yapısı çürük oluşumuna yatkın olan kişiler ise fluorid içeren diş
macunlarını tercih etmelidirler.
· Belirli aralıklarla farklı özellikte macun seçilerek her birinin içinde bulunan
farklı maddelerden dişlerin yararlanması sağlanmalıdır.
· Ağza ferahlık hissi veren macunlar seçilmelidir.
· Beyazlatıcı, ağız gargaraları vb. maddeler diş hekiminin tavsiyesi alınmadan
uzun süreli kullanılmamalıdır.
Yemeklerden Sonra Tekniğine Uygun Olarak Dişlerin Fırçalanması
Diş fırçalamadaki amaç mekanik olarak besin artıklarını ağız ortamından uzaklaştırmaktır. Doğru fırça ve macun seçimi yapıldıktan sonra dişlerin fırçalanması aşamasında aşağıdaki hususlara dikkat etmede yarar vardır.
1- Diş fırçasını ıslatılmamalıdır.
2- Diş fırçası üzerine nohut büyüklüğünde diş macunu konulur.(Fazla macun
Konulursa dişlerin daha temiz olacağı düşüncesi doğru değildir.)
3- Diş fırçası 45 derece eğimle diş ve dişetlerinin üzerine konur.
4- Dişeti hizasından başlanarak ağız boşluğuna doğru küçük dairesel hareketlerle
Fırçalama işlemine başlanır.
5- Fırçalama esnasında normal düzeyde kuvvet uygulanmalıdır. Fazla kuvvet
Uygulamak dişlerin iyi temizleneceği anlamına gelmez bilakis dişlerde geri dönüşü
Olmayan madde kayıplarına ve diş eti çekilmelerine sebep olur.
6- Alt ve üst dişler ayrı ayrı fırçalanmalıdır. Üst çenede üstten aşağıya, alt çenede
aşağıdan yukarı süpürge hareketi yapılarak dişetlerine masaj yapılır.
7- Dişlerin yanağa, dudağa dil ve damağa bakan yüzeyleri aynı şekilde fırçalanır.
8- Çiğneyici yüzeyler ileri geri hareketlerle fırçalanır .(Çiğneyici yüzeyler ihmal
edilirse, azı dişlerinin üzerinde fissür denen girinti ve çıkıntılara besinler yapışır ve
çürük oluşması kaçınılmazdır.)
9- Dil yüzeyinin fırçalanması ile işlem bitirilir.
10- Fırçalama işlemi en az 2-3 dakika sürmelidir.
Sağlıklı diş etleri fırçalama sırasında kanamaz. Diş fırçası kişiye ait bir araçtır,
başkalarıyla paylaşılmaz. Diş fırçaları birkaç ayda bir, en geç altı ayda değiştirilmelidir.
Gerektiğinde ara yüzlerin etkin olarak fırçalanmasını sağlamak üzere ara yüz fırçaları
kullanılır. Bunun dışında diş aralarında kalan yiyecek artıklarının uzaklaştırılması ile ilgili
diş ipi kullanılır.
· Diş İpi Kullanımı
Dişler fırçalandıktan sonra diş ve diş eti çizgisi ile dişler arasında kalan yemek artıklarının temizlenmesi için diş ipi kullanılır. Bu artıklar en önemli çürük sebeplerindendir.
1. Otuz santimetre kadar diş ipi alınır. Diş ipinin bir bölümü bir elin orta parmağına
diğer ucu da diğer elin orta parmağına dolanır. İpin bir bölümü ortada kalmalıdır. Ortada
kalan ip bölümü işaret parmağı ile geriye doğru itilir.
2. İp, dişler arasından geçirilir. Bu hareket sırasında sert olunmamalıdır. İp diş etine
kadar indirildikten sonra ağız boşluğuna doğru diş aralarını sıyıracak biçimde indirilir. Bu
sırada diş etinin kesilmemesine özen gösterilmelidir.
3. Aynı uygulama diğer bir parça ip alınarak alt dişler için de tekrarlanır
Ağız Kokularına Karşı Alınması Gereken Önlemler
Ağız kokusu ne kadar bakımlı olursanız olun, insanların sizden uzaklaşmasına yol
açacak kadar ciddi bir problemdir. Hem özel hayatınızı hem de sosyal hayatınızı olumsuz
olarak etkiler.
Ağız kokusu % 90 oranında ağız içi sebeplerden kaynaklanır.
· Düzenli ağız bakımı yapılmazsa, yiyecek artıkları dişler arasında, dilin ve
Dişetlerinin üzerinde birikerek ağızda kalır ve bir süre sonra kokuya sebep olur.
· Dişeti hastalığı sonucu meydana gelen derin dişeti ceplerine tam olarak ulaşılıp
Temizlik sağlanamazsa bu cepler ağız kokusuna sebep olur.
· Ağızda bulunan çürük dişler, taşkın ve komşu dişlerle kontağı olmayan Dolgular, anormal diş temasları ve diş morfolojisinin kaybı, yiyeceklerin bu Bölgelerde birikmesine sebep olarak ağız kokusu oluşturur.
· Uyumsuz ve kötü kullanılan protezler ağız kokusuna sebep olur.
· Ağız içindeki tümörler ağız kokusuna sebep olabilir.
· Sarımsak, soğan gibi kötü kokulu yiyecekler yendiğinde, vücut bu gıdayı Elimine edene kadar kötü koku ortadan kalkmaz Ağız kokusu sosyal hayatta bireyin hem kendisini hemde çevresini rahatsız edici bir
Durum olduğu için ihmal edilmemelidir. Diş hekiminiz size ağız kokusunun sebebinin
Belirlenmesinde yardımcı olur eğer sebep ağız içi kaynaklı ise bu sorununuzun
giderilmesinde gerekli tedavi planlamasını yapar. Ağız kokusundan kurtulmak için,
· Ağızdaki dişeti hastalıkları ve diş çürükleri tedavi edilmelidir.
· Ağız ve diş sağlığına dikkat edilmeli, günde en az iki kez florürlü bir diş
macunu ile dişler fırçalanmalı ve günde bir kez dişipi kullanılmalıdır. Diş fırçalama sırasında dilin de fırçalanması gerekir.
· Kullanılan protezlerin bakımına özen gösterilmelidir.
· Koku yapan yiyecekler yenilmemeli. (soğan sarımsak, kuru yemiş vb)
Eğer ağız ve dişlerinize yapılan müdahalelerden sonra hâlâ ağız kokusundan şikâyetçi
iseniz, diğer sebepleri de araştırmak ve zamanında önlem almak gerekir.
Ağız kokusunun ağız ortamı dışındaki sebepleri şunlardır.
· Sinüs, bronş ve akciğer kaynaklı enfeksiyonlar ağız kokusuna yol açar.
· Şeker hastalığında ağızda asetona benzer bir koku oluşur.
· Karaciğer ve böbrek yetmezliği ağız kokusuna sebep olur.
· Metabolik bozuklukların da ağız kokusuna sebep olabileceği belirtilmiştir.
· Özellikle çocuklarda bağırsak parazitlerine bağlı olarak sabahları ağız kokusu
görülebilir.
· Diyet yapanlarda ve oruç tutanlarda düzensiz yemek yemeye bağlı olarak ağız kokusu oluşabilir.
Ağız ve Diş Sağlığı Kontrolleri
Diş hastalıkları ve diş sağlığının korunması açısından erken tanı çok önemlidir. Bu
Sebeple yılda en az iki kez diş hekimine muayene olunması önerilir.
Diş çürümelerinin önlenmesinde sularda yeterli flor olması, düzenli olarak dişlerin
Fırçalanması, diş ipi kullanılması, aşırı tatlı ve şekerli yiyeceklerden olabildiğince kaçınma
Bunlar yendiğinde mutlaka dişlerin fırçalanması, diş hekimi kontrollerine gidilmesi temel
Uygulamalardır. Diş eti hastalıklarının önlenmesinde de diş fırçalama ve düzenli diş hekimi
Kontrolleri önemlidir.
Dişlerde gelişim bozuklukları varsa erken dönemde özel diş hekimliği dallarında
Uzmanlaşmış birimlere başvurularak gerekli tedavi sağlanmalıdır.
Aşırı asitli ve şekerli yiyecekler mikroorganizmaların etkisini artırır. Dişler sert
cisimlerle karıştırılmamalı, fındık, ceviz vb. kabuklu yiyecekler dişlerle kırılmamalıdır.
Bunlar diş minesinin çatlamasına ve bakterilerin etkisinin artmasına sebep olur. Diş
minesinin koruyucu etkisi ortadan kalkar.
- Genel
- Yorumlar(0)