TURİZM VE OTELCİLİK PORTALI

Çarşaflar :600×2=1200 Mevcutlar

:600×2=1200 Ofistekiler

:600×2=1200 Linen-room?da

:600×4=2400 Depoda

TOPLAM :6000 Adet Çarşaf

Banyo Havlusu :600×1=600 Mevcutlar
:600×1=600 Ofistekiler
:600×1=600
Linen-room?da :600×2=1200 Depoda TOPLAM :3000 Adet Banyo Havlusu
Genel kat yöneticisi(executive housekeeper) otelin belirlediği bir sürede elindeki malzemelerin sayımını yapmak ve bir envanter çıkarmak zorundadır.Bu sayımda,hem malzemenin şu andaki miktarının ne olduğu belirlenir ve siparişe gerek olup olmadığı ortaya çıkarılmış olur,hem de malzemenin ne derece iyi kullanıldığının da denetimi tapılmış olur.Eğer, çamaşırlar belirlenen sayının çok altındaki bir yıkama sayısı ile hasarlı duruma geliyorlarsa da kayıplar fazla ise yönetici bunun önlemini alacaktır.
-Çamaşırların sayımında şu hususlar dikkate alınmalıdır:
-Temizlenmekte olanlar,
-Tamirde olanlar,
-Kullanımda olanlar,
-Hasarlı olanlar,
-Ofislerde bulunanlar,
-Çamaşırhane deposunda bulunanlar,
-Genel depoda bulunanlar.
Bir önceki sayım sonuçları ile yeni sonuçlar karşılaştırılarak malzeme envanteri ortaya konulmaktadır.Bu tür sayımların kolay kontrol edilebilmesi için sayım föyleri hazırlanmalı ve sonuçlar bu föylerde izlenmelidir.Sayım işlemi en az üç,en fazla altı ayda bir yapılmalıdır.

ÇAMAŞIRHANEDE KULLANILAN MAKİNALAR

Çamaşırhane bölümünde çeşitli amaçlarla kullanılan makinalar bulunmaktadır.İyi bir çamaşır yıkama için bu makinaların ilgili özelliklerini bilmeleri gerekmektedir.
Çamaşırhanede kullanılan makinalar şu şekilde gruplandırılabilirler:
1.Yıkama makinaları,
2.Sıkma makinaları,
3.Yıkama ve sıkmanın birlikte düzenlendiği makinalar,
4.Kurutma makinaları,
5.Kuru sistemle temizleme yapan makinalar(Kuru temizleme makinaları)
Yıkama Makinaları
Bu gruptaki makinalar otomatik olmayan(merdaneli) ve otomatik(yıkama ve sıkma beraber olduğu) makinalar(yıkama-sıkma) olarak gruplarlandırılır.Yıkama makinalarının merdaneli türleri sadece çamaşır yıkar.Daha sonraki işlemlerin başka makinalarda yapılması gerekir.Otomatik makinalar yıkama,sıkma ve çalkalama işlemlerini birlikte yapar.Çamaşırhanelerde bulunan yıkama kazanı şeklinde olan eski model yıkama makinaları ise otomatik olmayan makine grubundandır.
Yıkama makinasının otomatik olmaması durumunda sıkma makinasına ihtiyaç duyulmaktadır.Tam otomatik yıkama makinasının olması durumunda ise,kurutma makinasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Sıkma Makinası
Otomatik olmayan yıkama makinası ile birlikte kullanılması gereken makine türüdür.Sadece sıkma yapan makinalara santrifüj de denilmektedir.Bu makinalar,belli bir eksen etrafında hızla dönen bir tamburdan oluşur.Bu tamburun dönmesi sırasında dengesinin bozulmaması için çamaşırların içine dikkatlice ve dengeli olarak konulması çok önemlidir.Bunun için de personelin deneyimli olması şarttır.
Otomatik makinalarda yıkama ve sıkma birlikte kullanılmaktadır.Bu tür makine gruplarının kullanıldığı çamaşırhanelere de sıkma makinasına ayrıca ihtiyaç yoktur.
Kurutma Makinası
Çamaşırların kurutulması amacıyla kullanılır.Özellikle müşteri çamaşırları ve havlu cinsi malzemelerin mutlaka kurutma makinasıyla kurutulması gerekir.Bu nedenle,kurutma makinaları günümüzde çamaşırhanelerde yıkama makinaları kadar önemli bir araç olmaktadır.Kurutma makinasının daha verimli kullanılması için bazı kurallara dikkat edilmesi gerekir.Bu kurallar şöyle sıralanabilir:
-Çarşafların sıkma makinasından sonra çok kurutulması ütülenişini zorlaştıracağından,kurutma makinası içinde kısa süreli tutulmalıdır.
-Havluların yumuşak bir görüntü kazanmaları için mutlaka kurutma makinasında kurutulmalıdır.
-Her tür tamburlu makinada olduğu gibi kurutma makinasının tamburu içinde de çamaşırın rahat hareket edebileceği bir alan,boşluk olarak düşünülmelidir.(Sıkma makinaları hariç)Bu boşluk çamaşırın hareket alanını arttırarak kurumasını kolaylaştıracaktır.Tamburun tepesinden aşağıya doğru bir karış boşluk en çok kullanılan ölçüdür.
-Kurutma makinasının buharla kurutma yapması durumunda buhar basıncı elektrikle kurutmada ise voltajın sürekli olarak kontrol edilmesi gerekmektedir.
-Çamaşırın elyaf özelliğinin kurutma süresi ile yakından ilişkisinin olduğunun bilinmesi gerekmektedir.
-Kurutma makinasının pamuk olan filtresinin havlarla ve tozlarla dolması önlenmeli,her gün temizlenmelidir.
-Kurutma makinasının tambur neminin düşük olması ve çalışanların sağlığı için bacası mutlaka dışarıya bağlanmalıdır.
Ütüler
Çamaşırhanelerde sıkma ve kurutma işleminden sonraki aşmada kullanılan makinalardır.El ütüsü,küçük parçaların,müşteri,personel kıyafetleri,peçetelerin ütülenmesinde kullanılmaktadır.Pres ütü,personel kıyafetleri ve müşteri kıyafetlerinin ütülenmesinde kullanılır.Daha seri ve çabuk kullanım sağlamaktadır.Çamaşırhanelerde kullanılan diğer bir ütü türü de, ?Rulo Ütüler?dir. ?Silindir Ütü? de denilen bu tür ütüler, çarşaf, yastık kılıfı,masa örtüsü gibi düz ve tek parça kumaşların ütülenmesinde kullanılmaktadır.
Rulo ütülerin kurutmalı ve geriye dönüşlü olan türlerinin piyasaya çıkması ile silindir ütü yapmada kullanılan eleman sayısında % 50 oranında bir azalma söz konusu olmaktadır. Bu ütülerin yastıklarının kalın ve muntazam olması ütü kalitesini arttırmaktadır.
Ütü grubu içerisinde manken ütülerinin de sayılması gerekmektedir. Gövde şeklinde olan bu ütülerin ısıtılması ve kıyafetlerin bu ütüye sürülmesi suretiyle ütülenmesi söz konusudur.
Kuru Sistemle Temizleme Makinası
Bu makinalarda yıkanmaya dayanıksız olan müşteri ve personel kıyafetlerinin temizliği yapılmaktadır.Su yerine leke çıkartıcı ve temel maddelerin kullanıldığı tankı olan özel makinlardır. Oteller genellikle bu tür hizmetleri dışarıdan anlaşmalı olarak bağlantılı tesislerde yürütmektedirler. Ancak, beş yıldızlı büyük otellerde bu tür makinalar bulunmaktadır. Bu makinalarda, benzin, karbontetrokorür, perkloretilen gibi temizlik maddeleri kullanılmaktadır.
Makinaların Yük Analizleri
Çamaşırhanede kullanılan makinaların kapasiteleri bir defada yapacakları yıkama miktarını oluşturmada önemli bir etken olmaktadır. Bu tür makinanın yük hacmi, makine sayısını belirlenmesinde de önemli etken olmaktadır. Bu nedenle makinaların tahmini yük ağırlıklarının, yapılarının özellikle tesisin analizi ve iş yapma miktarının belirlenmesi açısından önem arz ettiği bir geçektir.
Makinaların yük analizlerinin hesaplanmasından önce, yıkanacak malzemelerin ağırlıklarının tespiti şarttır. Çamaşırhanede en çok yıkanan bazı temel çamaşırların yaklaşık kur ağırlıkları şöyledir:
Nevresim : 1400 gr.(iki çarşaf)
Yastık kılıfı :125 gr.
El havlusu :225 gr.
Banyo havlusu :600 gr.
Ayak havlusu :250 gr.
Masa örtüsü :900 gr.(kapak dahil)
Peçete :50 gr.
Plaj havlusu :300 gr.
Yük Dağılımı :
Yatak yükü :2900 gr./ adet
Restoran yükü :950 gr/adet
Toplam yük :3850 gr/adet

Yıkama kapasitesinin hesaplanmasında kullanılan semboller:
Yıkama Kapasitesi : Q
Toplam Yatak Sayısı : B
Yatak Haftalık Değişim Katsayısı : F
Otel Ortalama Doluluk Oranı : P
Yatak Başına Toplam Yük Ağırlığı : K
İlave Yük Yoğunluğu Oranı : S
Personel Çamaşır Yükü : T
Makine Kullanım Verimi Oranı : N
Haftalık Çalışma Süresi : H

Yukarıdaki konuları makine kapasitesinin hesaplanmasında şöyle bir formül kullanılmaktadır:

Q=BxFxKxPx(1+S)x(1+T)/NxH

Konuyu bir örnekle açıklamak gerekirse;
Toplam yatak sayısı 250,yatak haftalık değişim katsayısı 4,yatak başına toplam yük ağırlığı 3850/1000=3.9,otel ortalama doluluk oranı%95,ilave yük oranı %5,personel yükü %15,makinalar %85 oranında verimli çalışmakta,haftalık çalışma süresi ise 48 saattir.
Saatte 103 kg?lık çamaşır temizleneceği büyüklük ve sayıda makinaya ihtiyaç vardır.Çamaşırhanenin yıkama kapasitesi saatte 103kg?dır.
Toplam kapasitenin makinalara göre dağılımı ise şöyle yapılabilmektedir.
-Silindir yükü toplam makine yükünün %55?ini oluşturmaktadır.
103kg / saat x 0.55=57kg / saat kapasitede silindir ütü,
-Kurutma yükü toplam yükün %50?sini oluşturmaktadır.Burada çarşafların sıkmadan sonra ütüye vereceği varsayılmaktadır.Bu nedenle kurutma makinası kapasitesi;103kg / saat x0.50=52kg / saat olarak saplanabilir.
-Pres ütü yükü toplam iş yükünün %15?i kadardır.
Bu da; 103kg / saat x 0.15=16kg / saattir.
-Kuru temizleme yükü %5-10 oranında tutulmaktadır.
Yaklaşık %7 oranında alındığında,103×0.07=7.21kg /saat olmaktadır.
YIKAMA SUYU
Çamaşır ister elle ister otomatik makine isterse otomatik olmayan makinalarla yıkansın iyi bir yıkama için kullanılan suyun kalitesi çok önemlidir. Suyun kalitesi suda bulunan alkalililerin çeşitleri ve bulunuş şekilleriyle belirlenmektedir. Bu alkalilere göre su, sert yada yumuşak su olarak adlandırılmaktadır. Suyun sert olması, kumaş liflerini yıpratır, çamaşırı sertleştirir ve ömrünü kısaltır. Aynı zamanda, makinalarında kireçlenmesine neden olur
Suyun sertliği iki şekilde oluşmaktadır. Suda bulunan kalsiyum ve magnezyum bikarbonat halinde bulunuyorsa geçici sertlik ortaya çıkmaktadır. Geçici sertlik, suyun kaynatılmasıyla giderilebilmektedir. Sıcak su ile yıkama yapıldığında bu sorun belli bir ölçüde ortadan kalkmaktadır. Ancak çalkalama sularının soğuk olması ve düşük ısıda yıkamalarda bu sorun giderilememektedir. Ayrıca sıcak su ile yıkamada kullanılan makinaların kireçlenmesi devam etmektedir. Sudaki kalsiyum ve magnezyum sülfat veya klorür halde bulunuyorsa oluşan sertliğe kalıcı sertlik denmektedir.
Kalıcı sertliğin giderilmesi için suya alkali karbonat(çamaşır sodası) konulabilir. Soda bu tür suları yumuşatabilmektedir. Ancak soda beyazlarda kullanıldığı için otel çamaşırlarının bu yolla sertliğe karşı korunması mümkün olmamaktadır.
Bu nedenlere bağlı olarak ister kalıcı sertlik olsun isterse geçici sertlik olsun suyun bir su artıma cihazı ile arıtması yapıldıktan sonra yıkama suyu olarak kullanılması gerekmektedir. Bu tür su arıtma tesisatında su iyon değişimi ile temizlenmektedir. Suda sertlik yapan kalsiyum veya magnezyum iyonu sodyum iyonu ile yer değiştirerek zararsız hale getirilir. Ortaya çıkan sodyum iyonu suya zarar vermez. Bu nedenle bu sisteme sodyumlama ismi verilmektedir. Suyun içindeki bu alkalilerin oranına göre de sular sınıflandırılmaktadır. Bu amaçla en çok kullanılan suyun sertlik birimi alman ölçü birimi olan PH? dır. Buna göre;
5?-10? = çok yumuşak su
10?-15?= yumuşak su
15?-20?= orta sertlikte su
20?-25?=sert su
25?- sonrası=çok sert su