TURİZM VE OTELCİLİK PORTALI

( DEKORASYON )

Dekorasyon: Bir hacmi gerekli ve süsleyici eşyalarla renk, doku ve biçim uyumu sağlayarak, çekici hale getirme sanatıdır. Dekorasyonda uyulması gereken teknikler ve kurallar bulunmasına rağmen, daha çok bilgi ve beceri ile bütünleşirse bir anlam ifade eder.

Süslemede renk düzenlenmesi, diğer düzenlemelerden en ucuz olanıdır. Renk düzenlemesinde şu noktalar göz önünde bulundurulmalıdır.

- Otelin dışı için kullanılacak renkler neşeli, iç açıcı ve ahenkli olmalı,
- Yatak ve oturma odaları için; rahatlık, huzur verici olmalı,
- Mutfakta kullanılan renkler; aydınlık ve temizlik hissi vermeli,
- Koridor, lobi vb. yerler için; elektrik ışığına fazla gerek duyulmayacak, canlı bir hava verecek açık renkler kullanılmalıdır.

Renklerin bir arada iyi etki yapabilmeleri için planlı şekilde seçilip,
birleştirilmeleri ve buna göre kullanılmaları gerekir. Ör.: Seçilen renk, bir tek rengin açık ve koyu tonları olabilir; fakat bu tonların zıddı olan bir renkten ufak bir ilave görünüşe canlılık kazandırır. İyi yapılmış bir renk planında kullanılan renk sayısı az olmalı; fakat genel görünüşü ilgi çekici ve değişik olabilmek için yeteri kadar renk tonları kullanılmalıdır.

Bir oteli yeniden boyatıp döşetirken, her şeyi baştan sona değiştirmek, yenilemek her zaman mümkün değildir. Bu sebeple seçilen yeni renkler odada kalacak olan perde, halı veya kumaş kaplı mobilya gibi değerli eşyanın rengine uydurulmalıdır.

Bir odayı veya salonu boyatırken ilk anda göz önünde bulundurulacak önemli noktalar:

- Odanın manzarası, pencere ve ışık ile genel görünüşü,
- Odanın kullanış amacı,
- Odayı kullanacak kimseler,
- Değiştirilmeyecek mobilya, perde ve benzeri,
- Odanın yenilenmesine harcanacak para,
- Yenileme ve düzenleme için gerekli zaman
- Mobilyanın modern veya klasik olması gibi faktörler düşünülmelidir.

Renk Seçimini Etkileyecek Özellikler

Tüm yapıyı ve içindeki eşyaları göz önüne alınarak yapılan renk seçimi ilk adım için çok önemlidir. Seçilen renklerin amaca uygun kullanılması dekorasyonun başarıya ulaşmasında tek yoldur. Bunun için renkleri kullanırken otelin şu noktalardan incelenmesi önem kazanır.

1. Yapıda bulunan mimari hatalar,
2. Odaların yön olarak bakış özellikleri
3. Odaların büyüklük oranları,
4. Tavanların yükseklik oranları,
5. Odaların kullanış amaçları

1. Yapıda bulunan mimari hatalar; gerek odalardaki, gerek otelin genel görünüşündeki mimari hatalar tümüyle göz önüne alınarak seçilen renk oranlarıyla bozukluklar göze çarpmayacak şekle getirilerek otelin görünüşü daha dengeli şekle sokulabilir?
2. Odaların yön olarak bakış özellikleri; otelin odalarının kuzey bakış yönleri renk seçiminde çok önem kazanır. Şöyle ki:
- Kuzeye bakan bir odada soğuk maviler, yeşiller kullanmayıp onun tersine neşeli ve sıcak renkler kullanılmalı.
- Batıya bakan bir odanın renk planında sıcak sarılar, turuncular olmamalı.
- Eğer oda günün büyük bir kısmında güneşe karşı ise, burayı canlı ve parlak renklerle boyamaya gerek yoktur. Çünkü fazla güneşli odalarda parlak renkler fazla ışık etkisiyle insanı rahatsız edecek şekilde göz kamaştırıcı olabilir.
- Karanlık odada parlak renkler kullanılmalı, parlak sarı ve turuncu tonları ile odaya güneş giriyormuş duygusu kazandırılmalıdır.
3. Odaların büyüklük oranları; bir oda fazla büyük ve genişse bu odaya küçük samimi bir hava vermek istenildiğinde duvarlar için koyu tonlar seçilmelidir. Çünkü göz kuvvetli veya koyu tonda bir renkle karşılaştığında bu rengin göz yapacağı etki ile duvar daha yakınmış gibi gözükecektir. Böylece oda göz yardımı ile küçülmüş gibi olacaktır. Bunun tersi olarak küçük bir oda açık ve soluk renklerle boyandığında olduğundan daha büyük ve havadar görünür. Bir oda derin gösterilmek istendiğinde bir duvar diğer üç duvardan daha açık bir renge boyanmalıdır. Aynı renkte boyanmış üç duvarla, ayrı renkte boyanmış dördüncü duvar insanda derinlik duygusu uyandırır.
4. Tavanların yükseklik oranları; yapılarda veya alışılmışta tavanlar genellikle duvardan üç ton daha açık renge boyanmış olarak gözümüze çarpar. Bu genel olarak yapılan ve çok görülen bir metottur. Tavan duvarla aynı renk boyanacağı gibi zıt bir renkle de boyanabilir. Ör.: Renkleri bej, kahverengi ve soluk yeşil gibi doğa renkleri arasından düzenlenen bir odada açık mavi bir tavan gök hissini verir.
5. Kullanılış amaçları; daha çok geceleri kullanılan odalar ve salonlar kuvvetli, canlı renklerle boyanabilir. Odaların suni ışıkla aydınlatılmaları halinde renk denedikten sonra uygulanmalıdır. Doğal ışığın renklere etki etme oranı, neon veya elektrik ışığı ile aynı oranda değildir. Elektrik ve neon ışıklandırma, rengi başka ton ve renkte gösterebilir. Aynı şekilde içinde yatmak, oturmak için değil de sadece eğlenmek amacıyla kullanılan salonlar kuvvetli ve parlak renkleri kaldırabilirler. Çünkü bu odalar renklerinden bıkılacak kadar uzun süre kullanılmazlar.

Odalarda Kullanılacak Renklerde Dengenin Kurulması:

Oda için renk dengesi kurulurken ilk önce geniş yüzeylerin; duvarlar, tavanlar ve yerlerin ne renk olacağına karar verilmelidir. Çünkü kullanılacak diğer bütün renkler arka planı meydana getirirler.
- Birinci denge; tavanı çok açık renk, duvarların aynı rengin üç ton koyusunda veya tavana uygun biraz koyuca renkte; yerleri duvardan daha koyu tonda boyatmak veya döşetmek iyi bir dekorasyon düzenlemesidir.

Yukarıdaki şekilde düzenlenen bir odada orta veya parlak renklerde
kumaş kaplı möble veya perdeler rahatça kullanılabilir. Möble tahtasının koyu renk olması da ayrı bir güzellik verir.

- İkinci denge; diğer bir dekorasyon düzenlemesi, duvarları en kuvvetli tonda, tavan ve yerleri bu tonun daha açık renginde boyatmaktır. Koyu renk duvar önleri de açık renk tahtası olan möbleler odaya ayrı bir görünüm kazandırır.

Dekorasyonda Renk Düzenlemesi:

Dekorasyonda ? renk düzenlemesi ? demek, oda veya salonun iç
süslemesini yapan duvar rengi kumaşlar, döşemeler, mobilya ve süs eşyaları gibi çeşitli öğeler üzerinde renklerin kullanılması demektir.

Bir odanın renk düzenlemesini yapmaya başlarken daha önce de belirtildiği gibi önce odanın büyük bölümünü kaplayacak rengini; odanın baktığı yön, büyüklüğü, oranları, aydınlığı vs. göz önünde tutularak seçilmelidir. Renk bulunduktan sonra bu tona canlılık ve önem kazandıracak ?zıt? renk seçilmelidir. Seçilen ? zıt ? renk tıpkı yemeklere konan baharat gibi renk düzenlemesini bütün özelliğini ve kimliğini ortaya koyar.

Zıt renk en güzel şekilde şuralarda kullanılabilir:
- Odada kullanılan biblo, vazo, örtü gibi eşyalarda,
- Bir odada dört adedi geçmeyen sandalye döşemelerinde,
- Kanepe divan gibi eşyalar üzerine konan yastıklarda,
- Yatak örtülerinde veya battaniyelerde,
- Duvara asılan tablolarda.

Zıt renkli eşyalar, odanın içine dikkatle dağıtılmalıdır. Bütün zıt renkli
eşyaların bir tarafa yerleştirilmesi halinde odanın bir tarafı ağır çekiyormuş gibi görünüm kazanmasına sebep olur. Zıt renkler odaya ahenkli şekilde serpiştirilerek, gözün birinden diğerine geçişte takılmalar önlenir.

Hiçbir zaman zıt renkler aşırı şekilde kullanılmamalıdır. Çok güzel olan bir şeyin fazlası bile insanı yorar. Bazı renkler fazla çekici olabilir, bu da renge hassas olan insanları asabileştirir. Bazı kimselerin nasıl ? kapalı yerde durma korkusu ? varsa, bazılarının da ? renk kompleksi ? vardır. Bu sebeple aşırılıktan daima kaçınılmalıdır.

Basit Bir Renk Cetveli:
Genel kat yöneticisi renk cetvelinin incelenmesi halinde birçok dekorasyon hatalarını önlemiş olur. Renk düzenlemesini önceden yapmak zor bir iş değildir. Pahalı bir boyamaya geçmeden önce, ucuz suluboya olarak çeşitli renk denemeleri yapmak her zaman ucuz ve kolay renk düzenlemesi yapmaya yardımcı olur. Böylece insanın zevki de gelişmiş olur. Bütün renkler üç esas ana renkten ortaya çıkmıştır:
a. Sarı
b. Kırmızı
c. Mavi
1. Bu üç ana rengin birbirleriyle eşit oranda karıştırılması sonucu, ? ikinci derecede renkler? ortaya çıkar.
- 1/2 sarı + 1/2 kırmızı = turuncu
- 1/2 kırmızı + 1/2 mavi = mor
- 1/2 sarı + 1/2 mavi = yeşil
2. Üç ana rengin eşit olmayan oranlarda karıştırılması, ? üçüncü derecede ? renkleri verir.
- 1/3 sarı + 2/3 kırmızı = kırmızıya çalan turuncu
- 2/3 sarı + 1/3 kırmızı = sarıya çalan turuncu
- 1/3 kırmızı + 2/3 mavi = maviye çalan mor
- 2/3 kırmızı + 1/3 mavi = kırmızıya çalan mor
- 1/3 sarı + 2/3 mavi = maviye çalan yeşil
- 2/3 sarı + 1/3 mavi = sarıya çalan yeşil
Çeşitli oranlardaki renklerin karışmasıyla meydana gelen bu renklerin
renk cetvelinde ?tamamlayıcı bir karşılığı? veya ?gerçek karşıtı? vardır. İşte çeşit renklere ?zıt renk? denir. Birbirlerini tamamlayan renkler birlikte kullanıldıkları zaman çok güzel bir ahenk meydana getirir ve uyuşurlar. Böylece renklerden birini daha çok diğerini daha az olmak üzere aynı renk düzenlemesinde birlikte kullanılabilir. Bunlara ana rengin her iki tarafındaki üçüncü derecedeki renklerden birinin konması genel görünüşü daha zevkli yapar.
Bir rengi veya tonun daha kuvvetli veya daha zayıf tonlarını elde etmek için renge biraz beyaz veya siyah karıştırılır. Siyah veya beyaz ayrıca, oldukları gibi herhangi bir renk düzenlemesinde kullanılabilir. Böyle durumlarda ana renkler daha çok önem kazanır daha çok göze çarpar.

Siyah; üç ana rengin birbiriyle aynı oran ve yoğunlukta karıştırılmasıyla elde edilir. 1/3 sarı + 1/3 mavi + 1/3 kırmızı = siyah
Gri; siyahın kuvveti azaltıldığı zaman gri elde edilir. Bütün renklerle uyuşur.
Kahverengi; üç ana rengin kırmızı sarıdan çok ve sarı maviden çok olmak üzere bu renklerin karışımı ile elde edilir.

Renklerin Işığı Yansıtma Oranları:

Renklerin her birinde, kendine has bir ?ışığı yansıtma oranı? vardır. Ör.: Beyaz üzerine düşen ışığı emmez yansıtır. Oysaki siyah üzerine düşen bütün ışığı emer. O sebeple açık renklerle boyanan odalar daha aydınlık ve büyük, koyu renklerle boyanan odalar daha küçük görünürler.

Renklerin ışığı yansıtma kuvvetleri ve oranları:

Beyaz : % 70 – 90
Fildişi ve krem : % 55 – 70
Açık sarılar : % 50 – 79
Açık bej, pembe, mavi : % 40 – 56
Açık yeşiller : % 40 – 50
Turuncular : % 15 – 30
Maviler : % 15 – 20
Koyu maviler : % 5 – 10
Griler : % 15 – 30
Kırmızı ve kestane : % 3 – 18
Orta ve koyu kahve : % 3 – 18
Siyah : % 1 – 4

Bu renk bilgisi içinde doğaya bakılacak olursa, doğa bize renk düzenlemeleri için olağan üstü fikirler verir. Ör.: Gülün, sümbülün, mimozanın, zambağın, hercai menekşenin çeşitli açıklık ve koyuluklarda göz alıcı şahane renkleri vardır. Sonra çeşitli mevsimlerde ağaç yapraklarının aldıkları çeşitli yeşil tonlarını düşünmek bir kelebeğin kanatlarına bakmak bile yeterlidir. Biraz canlandırmaya, renklendirmeye ihtiyacı olan bir oda için doğa laleleri, papatyaları, gelincikleri ve diğer çiçekleri zaten vermiştir.

Dekorasyonu Etkileyen Önemli Unsurlar:

- Desen; bir yerin döşemesinde renk her zaman düz ve şekilsiz olarak kullanılmaz. Dekorasyonda bir yeri şekillerle süslemekte gözetilen başlıca noktalar arasındadır. Desenle süsleme başlıca üç şekilde olur.
- Küçük desenler; tek renk olarak bütün duvarı, döşemeleri kaplar. Desen olarak belirsiz renkler kullanılır.
- Orta geometrik desen; çizgiler, yıldızlar, çiçekler ve laleler kullanılır. Bu desenler genellikle iki renk ile yapılır. Ya aynı rengin açığı ve koyusu veya zıt renklerle belirsiz renkleri karıştırarak yapılır.
- Çok desenli; her tür renkleri karıştırarak yapılan bu süsleme şeklinde istenilen desenler kullanılır. Desenler, modern veya klasik şekilde olabilir.
- Dekorasyonda şekilli süsleme için duvar kağıdı, duvar süsü ( pano ) kullanılır.
- Perde ve mobilyaların, başka eşyaların süsü ise değişik şekillerde olur. Desenlerin, odanın durumu ile ilgisi de gözetilmelidir. Büyük desenler küçük odalarda göze hoş gelmez. Böyle yerlerde küçük desenler kullanılmalıdır.

Dekorasyonu Tamamlayan Ana Konular :

1. Perdeler
2. Döşeme (halı)
3. Duvarlar
4. Mobilya ( yatak, koltuk, divan)

Yukarıda sayılan dört ana konu bir odayı renk, şekil ve düzen olarak
ortaya çıkarır. Bunların birbirleriyle olan orantıları, renkleri ve şekilleri iyi düşünülmüşse bir odanın çekici, aksi hali odanın can sıkıcı olmasına yeterlidir. Bu sebeple de temel olarak düşünülen bu eşyaları seçerken, boyarken ve odayı düzenlerken çok iyi düşünerek düzenlemek iyi sonuçlar verir.

1. Perdeler: Perdeler bir odayı renklendirmek, aydınlatmak ve havalandırmak amacıyla yapılmış eşyalardır. Perde alımını planlarken bu ana amaçlar sürekli göz önünde tutulmalı, sadece süs olarak düşünülmemelidir. Perdeleri seçerken;
- Kullanılacak yere göre seçim yapılmalı bu seçimi yaparken, odanın kullanılış amacı, aydınlık durumu, büyüklüğü, pencerelerin durumu, odada kullanılan renklerin çoğunluk oranı ve mobilyaların çeşidi göz önünde bulundurulmalıdır.
- Kumaşın seçimini yaparken, kumaş cinsleri ( pamuklu, kadife, ipekli, sentetik vs.) desen çeşitleri dokunuşuna dikkat edilmelidir.
- Dikiliş ve uzunlukları; perdelik kumaş satın almaya karar verildiğinde yukarıdaki ana konular göz önünden teker teker geçirilmeli ve sonra kesin karara varılarak uzunluğu tespit edilmelidir.

Perdelik Kumaş Seçiminde:

- Kumaş rengi, yıkamaya elverişliliği, kuru temizlemeye dayanıklılığı,
- Su da çekip kısalması
- Çabuk kirlenip leke götürüp götürmediği,
- Güneşten ve sıcaktan etkilenmemesi,
- Asıldığında büzgü ve kıvrımları güzel düşmesi,
- Işığı geçirmek veya tümünü kesmek gibi konular göz önünde bulundurulmalıdır.

Odalara Göre Perde Seçimi:

Yatak odası; yatak odalarının perdeleri, kullanışlı oldukları kadar güzel görünüşlü ve odanın dekoruna uygun olmalıdır. Yatak odalarına konan perdelerin esas görevleri, sabah aydınlığını ve odaya giren ışığı, havayı kontrol etmektir. Sabah ışığının insanın gözüne vurup uyandırması, son derece can sıkıcı olur. Bu sebeple yatak odalarına konan perdelerin astarlanması çok önemlidir.

Oturma odası; otel müşterilerinin oturup sohbet ettikleri müzik dinledikleri, hatta örgü örüp okudukları bir yerdir. Bu sebeple odanın rahat ve iç açıcı olması gerekir. Odaya konan möble, renk ve şekilleriyle, perdeler daima uyumlu olmalıdır. Kullanılan perdeler kolay yıkanabilir düz ve desenli olabilir. Eğer fazla güneş almıyorsa bütün piyasaya sürülmüş olan hem tül ve hem perde görevini birlikte yapan desenli kumaşlardan yararlanılabilir.

Perdelerin Uzunluk ve Genişliklerinin Hesaplanması:

Perdelerin odaya uygun ve güzel olması, odanın özelliğine uygun uzunlukta ve genişlikte yapılmasıyla mümkündür. Perdeler pencerenin üst kısmından 10-15 cm. yukarıdan asılıp, pencere eşiğinde bitecek şekilde olduğu gibi; tavandan yere kadar da uzatılabilir. Perde uzunluğu, göreceği işi ve odanın diğer tamamlayıcı özelliğine göre hesaplanmalıdır.
Perdenin uzunluğu kadar genişliği de önemlidir. Perde kapatıldığı zaman zarif, pililer halinde düşebilmesi için yeterince geniş biçilmelidir. Genel olarak genişlik hesaplamasında şu iki ölçü kullanılır.
1. Pencere genişliğinin tamamına pencere genişliğinin yarısı kadar büzgü payı ilave edilir. Ör.: 2 m genişliğindeki bir pencerenin perde genişliği 3m olmalıdır.
2. Pencere genişliğinin tamamına pencere genişliğinin tamamı kadar büzgü payı ilave edilir. Ör.: 3 m genişliğindeki bir pencerenin perde genişliği 6m olmalıdır. Burada büzgü payı % 100 olarak düşünülmüştür.

Perdelerin dikilişi; perdelerin dikilişi kumaşının seçimi kadar önemlidir.
Çok iyi düşünülerek seçilmiş bir kumaş iyi dikilmediği zaman görünüşünden ve güzelliğinden çok şey kaybeder. Perde dikişi seçiminde iki önemli yol izlenir. Düz büzgü şeklinde dikilenler ve düz – amerikan pili şeklinde dikilenler.

Düz büzgü şeklinde dikilen perdelerin üst kısımlarının ahşap kornişle kapatılması gerekir.

Düz – amerikan pili şeklinde dikilen perdelerin görünüşü güzel olup kornişle gizlemeye gerek yoktur. Aynı zamanda madeni kornişi gizlemesi bakımından tercih edilir. Amerikan pili daha ziyade kalın kumaşlara ikili veya üçlü pililer uygulanır.

Perdeler kumaşın cinsine göre astarlı veya astarsız dikilebilir. Perdelerin güneşten etkilendiği, sık yıkanması gerektiği yerlerde astar uygulaması son derece faydalıdır. Astarı olması perdenin uzun ömürlü olmasını da sağlar. Özellikle doğuya ve batıya bakan ince perdelik kumaşlar astarlanmazsa çok çabuk renk atarak eskirler.

Astarlar, perdelere sabit olarak yapılmamalıdır. Sabit olması yıkamada, ütülemede ve kuru temizlemede zorluk çıkarır. Bunun için astar el dikişi veya çıt çıtla tutturulmalıdır. Böylece perde ve astar arasında yıkanmadan dolayı, eşitsizlik meydana gelmişse birbirlerine kolayca uydurulabilir.

Perdeyi astarlı yapmanın yararları
- Perdeyi doğrudan doğruya çarpan ve kumaşı yakan güneş ışığından korur
- Perdeyi sık sık yıkamaktan kurtarır.

Odaların Renk Düzenlemelerini Örnekleriyle Kaydetmek:

Otelin çeşitli odalarında kullanılacak olan renklerin seçimine bu kadar zaman
ve emek harcadıktan sonra genel kat yöneticisinin bu renkleri örnekleriyle saklaması doğru olur. Bu çeşit çalışma odanın, yeniden dekorasyonu veya tamiratı gerektiğinde baş vurulacak en önemli kaynaktır. Ör.: Otelin özellik gösteren bir odasının belirli bir renk düzenlemesi varsa, bu renk düzenlemesinin ve odada kullanılan kumaşların ufak birer örneği kullanılan boyaların renk numarası bir deftere yazılarak saklanmalıdır.

2. Döşeme ( halı ) : Yer döşemelerinin renk, şekil ve biçim olarak duvar, perde ve mobilyalarla ahenk teşkil etmesi gerekir.

3. Duvarlar : Odalara göre duvarların renkleri, kağıt kaplamaları,
süslemeleri değişir. Ör.: Yatak odalarıyla oturma odasının duvar, renk ve deseni aynı olabileceği gibi ayrı da düşünülebilir. Bu odalarda kullanılan renkler arasında stil uyumu da aranır.

4. Mobilyalar : Odaları süsleyen en önemli eşyalardır. Mobilyaların biçimleri, odanın şekline ve büyüklüğüne göre ayarlanmalıdır. Ayrıca mobilyalar arasında stil uyumu da aranır.