TURİZM VE OTELCİLİK PORTALI

TÜRKİYE’DE SEYEHAT ACENTELERİ VE GELİŞİMİ

Yazar on Ara 14th, 2008

Osmanlı?nın son dönemlerinde bireysel girişimler düzeyinde başlayan turizm yapılanması cumhuriyetin ilk yıllarıyla birlikte kurumsal örgütlenmeye doğru adım attı. 1923 yılında Atatürk?ün de önderlik ettiği Türkiye Seyyahin Cemiyeti (Bugünkü adıyla ?Turing Otomobil Kurumu?) ile ilk ciddi kurumsallaşma deneyimi başlatıldı. Turing, Türkiye?nin ilk tanıtım afişleri, yol haritaları, otel  rehberleri ve broşürleri gibi ilklere imza attı. Turizmle ilgili bir diğer alan olan havacılık, cumhuriyet döneminde Türkiye Tayyare Cemiyetinin kurulmasıyla ilk adımlarını attı. 1925 yılında kurulan Cemiyet 1933 yılında Türk Havayolları İşletme İdaresi adını aldı.1950 ve 1953 yıllarında turizm kurumlarını teşvik kanunları çıkartıldı. Teşvik önlemlerinin yanı sıra turizmde alt ve üstyapı yatırımlarına kaynaklık etmek amacıyla 1954 yılında Türkiye Turizm Bankası kuruldu. 1940?lı yıllardan 50?li yıllara dünya turizminde yaşanan örgütlenme faaliyetlerinden etkilenen Türkiye, Türkiye Milli Talebe Federasyonu (TMTF) adı altında gençlik turizminin yapılandığı bir kuruma kavuştu. Aynı dönemde dünya çapında;

- Uluslararası Öğrenci Gezi Federasyonu (ISTC),

- Uluslararası Gençlik Turizmi Organizasyonu (FIYTO),

- Uluslararası Öğrenci Değişimi Örgütü (FIOCES),

- Uluslararası Genç Hostelcileri Federasyonu (IYHF),

- Öğrenci Hava Taşımacılığı Birliği (SATA)

gibi gençlik ve sosyal turizm örgütleri dünya ve Türkiye turizminde taze bir rüzgar estirdiler. Özellikle TMTF Türkiye turizmi ve acenteciliği için bir eğitim okulu oldu.

Yine 1950?li yıllarda kurulan Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı TMGT seyahat acenteliği alanında yaşanan en ciddi deneyimlerden ve belki de bir anlamda, Türkiye?nin seyahat acentelerinin kaynaklığını yapan bir okul niteliğini taşıdı.

1950?lerin ikinci yarısında Türkiye Seyahat Acenteleri Cemiyeti (TÜSTAC) kuruldu.

1972 yılında 1618 sayılı Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu çıkarıldı.

Bu yasa seyahat acentelerinin çalışma düzenini ve Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) ?ın kuruluşunu öngörüyordu.

TÜRSAB?ın kurum olarak Türkiye?yi temsil ettiği uluslar arası kuruluşlar arasında

Uluslararası Tur Operatörleri Federasyonu (IFTO), Dünya turizm Örgütü (WTO) ve Dünya

Seyahat Acenteleri Birlikleri Federasyonu (UFTAA) da var.

TÜRSAB günümüzde 4000 civarında üyesi ile dünyanın en çok üyeye sahip birkaç

Seyahat Acenteleri Birliğinden birisidir.

Tui Tantur Türkiye, Diana Travel,Novum turizm,Vasco Turizm,Aquasun,Bastıyalı

Turizm ülkemize en fazla turisti getiren ve aktif olarak faaliyet gösteren acenteler arasında

yer almaktadırlar.

1618 Sayılı Yasa ve Tanımı

Seyahat Acenteciliğine ait her türlü tanım, yasal sınıflandırma, kuruluş ve işleyiş şartları, hizmetleri bu yasada ve bu yasaya göre hazırlanan yönetmelikte belirtilmiştir. 1618 sayılı Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu

 Madde 1: 14/9/1972 tarih ve 1618 sayılı Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu?na göre hazırlanan bu yönetmeliğin amacı; seyahat acentelerinin kuruluşunda uygulanacak esaslar ile seyahat acenteciliği mesleğini ve hizmetlerini kanunun belirlediği esaslar doğrultusunda düzenlemektedir.

Madde 2: Bu yönetmelik, seyahat acentelerinin kuruluş ve çalışma esaslarını, hizmetlerin kapsamı ve niteliklerini, seyahat acentesi sahibi, sorumlu müdürü ve personeli ile işyerinin niteliklerini ve 1618 sayılı kanunda belirtilen seyahat acentelerinin tâbi oldukları hükümlerin uygulanma esaslarını kapsar.

 Seyahat Acenteleri Birliği Yönetmeliği

1996 yılında çıkarılan bu yönetmelik ile 1618 sayılı kanunun çizdiği sınırlar dahilinde

Seyahat Acentelerinin kuruluşu, işleyişi, görevleri, sınıflandırılması ortaya konmuştur

 TÜRSAB?ın Tanımı, Görevleri ve Organları

Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB), 28 Eylül 1972 tarihinde yürürlüğe giren 1618 sayılı ?Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu? uyarınca kurulmuş olan bir meslek birliğidir. Türsab?ın temel amacı, seyahat acenteciliği mesleğinin ve faaliyet alanının temelini oluşturan turizm sektörünün gelişimine katkıda bulunmaktır. 1618 sayılı kanunun belirlediği yetkiler çerçevesinde meslek disiplininin sağlanması, mesleğin gelişimine ilişkin faaliyetler, seyahat acentelerinin karşılaştıkları sorunların çözümü yönünde yapılan çalışmalar, Türsab?ın hizmet alanı içinde yer alan önemli işlevler arasındadır. Turizm sektörümüzde yaşanan gelişmeler ve karşılaşılan sorunlara ilişkin tüm konuları ilgili mercilerin dikkatine sunmak, bu konuda kamuoyunu bilgilendirmek de Türs ab?ın temel amaçları arasında yer almaktadır.Bu amaçlarını  gerçekleştirebilmek için, kamu ve özel sektör turizm kurumlarıyla ortaklaşa çalışmalar yapan Türsab, turizm politikalarının geliştirilmesinde de önemli görevler üstlenir. Türsab, çevresel, tarihi ve insani değerlerin korunması ve geliştirilmesi gibi turizmi yakından ilgilendiren konularda, bir sivil birlik olarak yol gösterici ve baskı grubu olma özelliği de taşımaktadır. Türsab?ın çalışmaları arasında uluslar arası ilişkiler ve görev kapsamı içinde yürütülen tanıtım faaliyetleri önemli bir yer almaktadır. Türsab, Dünya Turizm Örgütü (WTO), Uluslar arası Seyahat Acenteleri Birlikleri Federasyonu (UFTAA), Avrupa Birliği içindeki Seyahat Acenteleri ve Tur Operatörleri Birlikleri Grubu (ECTAA), Uluslar arası Tur Operatörleri Birliği (IFTO) gibi uluslar arası önemli kuruluşların üyesidir. Türsab, diğer ülkelerin tur operatörleri, seyahat acenteleri, birlik, federasyon gibi örgütleri ile ikili ve çok taraflı ilişkilerin geliştirilmesi yönünde de faaliyetler yürütmektedir.

Seyahat Acentelerinin Sınıflandırılması (A,B,C Grubu Seyahat Acenteleri)

Yasal Sınıflandırma

Seyahat acenteleri yaptıkları hizmetler bakımından ilgili yasada 3 gruba ayrılır:

A Grubu ve Geçici A Grubu Seyahat Acentesi:

Bu gruptaki acenteler bütün acentecilik faaliyetlerini yerine getirme hakkına sahip olan ve en kapsamlı faaliyeti gösteren acentelerdir. 1618 sayılı Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu?na göre ülkemizde tur operatörlüğünü işlevini A grubu seyahat acenteleri üstlenmektedir, bu uygulama sadece bizim ülkemizde geçerlidir. Genel nitelikleri ve şartları aşağıdaki gibidir;

  • Yasada belirtilen ve Seyahat Acentesi tanımında yer alan bütün faaliyetleri yerine  getirebilirler.
  • Bir önceki yıl yurt dışına düzenlemiş oldukları tur ve gezilerden elde ettikleri döviz miktarının % 40?ını geçmemek şartıyla yurt dışına tur düzenleyebilirler.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığından geçici işletme belgesi ( Ag ) aldıktan sonra faaliyete geçerler. Bu belgenin süresi iki yıldır.
  • İki yıl içinde 80.000 dolar tutarında döviz kazancı elde eden Agrubu acentelerin işletme belgeleri (A) Grubu İşletme Belgesine çevrilir. Aksi takdirde (Ag) işletme belgesi de iptal edilir.
  • A grubu acenteler her iki yılda bir yukarıda belirtilen miktarda döviz getirdiklerini belgelemek zorundadırlar
  • Acentelerin sorumlu müdürleri en az lise mezunu olmalı ve en az bir yabancı dil bilmelidir.
  • Acente merkezinde ve diğer şubelerinde devamlı olarak en az iki enformasyon memuru, düzenlenen yurt içi ve yurt dışı turlarda da bir tercüman rehber bulundurulması zorunludur.
  • A grubu acenteler bakanlığa teminat yatırmak zorundadırlar.
  • A grubu acenteler , düzenledikleri yurt dışı turlarının bir örneğini bakanlığa göndermek zorundadırlar.
  • A grubu acenteler TÜRSAB? giriş ve üyelik aidatı ödemek zorundadır.

B Grubu Seyahat Acentesi:

  • B Grubu Acenteler daha çok incoming olarak faaliyet gösteren görevleri sınırlandırılmış acentelerdir. Genel nitelikleri ve şartları aşağıdaki gibidir; Uluslar arası kara, hava ve deniz ulaştırma araçlarının biletlerini ve A grubu acentelerin düzenledikleri turların biletlerini satarlar. Gerekli yasal şartları yerine getirdikleri takdirde, doğrudan işletme belgesi alarak faaliyete geçerler.İşletme belgesi almak için asgari döviz miktarı koşulu aranmaz.Sorumlu müdürlerinin en az lise mezunu olması ve bir yabancı dil bilmesi gerekir.Acentelerin merkezlerinde ve şubelerinde en az bir yabancı dil bilen iki enformasyon memuru ve düzenleyecekleri yurt içi turlarda bir tercüman rehber bulundurmaları gereklidir.Kuruluş teminatı olarak Kültür ve Turizm Bakanlığına her yıl belirlenen miktarlarda para yatırmaları gerekir. TÜRSAB?, A grubu acentelerde belirtilen miktarlarda giriş ve üyelik aidatı ödemeleri gerekir.

C Grubu Seyahat Acentesi:

  • Yalnızca yurt içinde Türk vatandaşları için turlar düzenlerler ve pazarlarlar. Genel nitelikleri ve şartları aşağıdaki gibidir; Kendilerine A Grubu seyahat acentelerince verilen hizmeti yerine getirir ve bu acentelerin ürünlerini pazarlarlar.
  •  Yurtdışı bağlantılarının olmaması nedeniyle asgari döviz getirme zorunlulukları yoktur. Acentelerin merkezlerinde ve bağlı şubelerinde en az bir enformasyon memuru Bulundurulmalıdır. A grubu acentelerin verecekleri hizmetleri yerine getirirler. Bakanlığa kuruluş teminatı yatırmaları gerekmektedir. TÜRSAB? A ve B grubu acentelerde belirtilen miktarlarda giriş ve üyelik aidatı ödemeleri gerekir.

 Yapısal Sınıflandırma

Acenteler yapısal olarak çeşitli şekillerde sınıflandırılabilirler.

Perakendeci Seyahat Acenteleri:

Piyasada en çok bilinen acente türüdür. Çeşitli hizmetlere ait biletleri ve paket programları satarlar, araç kiralama vb. yaparlar. Yaptıkları hizmetlerden dolayı tüketicilerden hiçbir ücret almazlar, üreticilerden belirlenmiş oranlarda komisyon alırlar.

Toptancı Seyahat Acenteleri (Tur Toptancısı) :

Bu tür acenteler bir veya daha fazla tur operatörünün ürettiği paket turları, belirli sayıda yolcu temin etme garantisiyle büyük indirimlerle satın alarak, perakendeci seyahat acentelere pazarlayan toptancılardır. Bu işlem sayesinde tur operatörü çeşitli acentelerle tek tek muhatap olmaktan kurtulur. Satış bölümünde kullanacağı personelden tasarruf eder. Fakat normal acente komisyonlarına ek olarak % 10 civarında toptancı acente komisyonu öderler. Tur toptancıları ayrıca hava yolu ve konaklama işletmelerinin kapasitelerini büyük bloklar halinde satın alarak isteyen seyahat acenteleri veya tur operatörlerine devredebilirler.

 Zincir Seyahat Acenteleri:

Ülke çapında birden çok şubesi bulunan, hem toptancı hem de perakendeci acenteciliği seyahat acenteleridir. Temel fonksiyonları yine tur operatörlerinin ürünlerinin pazarlanması faaliyetidir.

 

Fonksiyonel Sınıflandırma

Karşılayıcı (İncoming) Acenteler;

Gidilecek ülkedeki yerel karşılayıcı acentelerdir. Konukları karşılayıp, gerekli transfer ve ekstra tur operasyon organizasyonlarını gerçekleştiren acentelerdir. Gelişen süreç içinde artık oteller ile yapılması gereken konaklama anlaşmalarını acente görevlisi kontrat müdürleri yerine getirmektedir.

Konaklama işletmeleri, bu yerel acenteye de otel rezervasyonu veya hizmet satışını yaparlar. Yerel acenteler de bu satışlara bazı hizmetler ilave ederek toptan veya perakende olarak yabancı tur operatörlerine satış yaparlar.

 Gönderici ( Outgoing ) Acenteler;

Bu acenteler yurt dışına tur düzenler ve müşterilerinin çoğunluğu grup müşterilerinden çok bağımsız müşterilerdir. Outgoing turlarda müşterilerden alınan rezervasyonlar konaklama işletmelerine en az bir ay önceden konfirme edilir (onaylanır). Outgoing acentelerde işlemler daha önceden ve kesin olarak belirginleşir. Müşterilerin seyahatle ilgili idari işlemleri acente tarafından yapılır. Outgoing acenteler, küçük ölçekli bir tur operatörü fonksiyonunu yerine getirir. Kâr oranı yurtdışı turlarda incoming acentelere göre fazla olabilir.

Yorum Yapın

Önemli not : Yorumunuz denetim için bekliyor.. Yazıya uygun olmayan yorumlar yayınlanmayacaktır.